خطای دید جدیدی که مانند یک سیاه چاله درحال گسترش است
دانشمندان یک توهم نوری یا خطای دید جدید به وجود آورده اند که شبیه به یک سیاه چاله درحال گسترش است.
به گزارش اسمارت کاور به نقل از ایسنا و به نقل از آی ای، دانشمندان یک توهم نوری(optical illusion) یا خطای دید تعجب آور بوجود آورده اند که به بیننده این احساس را می دهد که گویی یک سیاه چاله درحال بزرگتر شدن و در آستانه بلعیدن او است. این در شرایطی است که در حقیقت، این تصویر فقط یک تصویر ثابت از یک توده سیاه رنگ است که توسط نقاط سیاه مختلف در یک زمینه سفید رنگ احاطه شده است.
این تصویر فریبنده "حفره ی درحال گسترش" نامیده شده و توسط "آکیوشی کیتائوکا" روانشناس دانشگاه "ریتسومیکان"(Ritsumeikan) در ژاپن ساخته شده است. "کیتائوکا" این تصویر را با تیمی از محققان دانشگاه "اسلو" در نروژ بررسی کرد و متوجه شد که توهم نوری او می تواند بر گشاد شدن مردمک چشم انسان تاثیر بگذارد.
محققان این حفره درحال گسترش را بر روی ۵۰ فرد در گروه سنی ۱۸ تا ۴۰ سال و دارای بینایی طبیعی آزمایش کردند. جالب اینجاست که این توهم حتی زمانی که اندازه یا رنگ حفره در طول آزمایش ها تغییر می کرد، کاملاً کار می کرد.
پروفسور "کیتائوکا" ضمن توضیح این که چگونه چشم انسان این تصویر را درک می کند، اظهار داشت: این لکه دایره ای، تصور مشخصی از جریان نوری را به وجود می آورد که گویی ناظر درحال حرکت به سمت جلو به سمت درون این حفره در یک تونل است.
خطای دید که با نامهای دیگر مانند "خطای باصره"، "خطای بصری" و "خطای چشم" هم شناخته می شود، یک وهم نوری است و به صورت کلی توهمی است که به وسیله سیستم فیزیولوژی دستگاه بینایی ایجاد و با یک ادراک بصری مشخص می شود که به نظر می آید متفاوت از حقیقت است. خطای دید بسیار متنوع است و طبقه بندی آنها دشوار است، چون که علت اصلی آن اغلب روشن نیست. از پدیده خطای دید در توانبخشی بعضی از بیماری های روانی همچون "سندرم اندام خیالی" و "اسکیزوفرنی" هم استفاده می شود.
این توهم سیاه چاله ای چگونه کار می کند؟
محققان نسخه های مختلفی از این تصویر را در مقابل افراد مورد آزمایش قرار دادند و حرکت چشمان آنها را ردیابی کردند. زمانی که چشم ها روی این تصویر متمرکز می شوند، مردمک (دایره سیاه کوچک در چشم انسان که میزان نوری را که روی شبکیه چشم می تابد، تنظیم می کند) گشاد می شود. همینطور بیشتر از ۸۶ درصد از افراد، زمانی که این حفره به رنگ مشکی بود، این توهم را جذاب تر احساس می کردند.
با این وجود، هنگامی که از رنگ های مختلف برای حفره استفاده می شد، حدود ۲۰ درصد افراد نمی توانستند این توهم را ببینند.
جالب اینجاست که وقتی به آنها حفره سفید رنگ به جای سیاه رنگ نشان داده شد، مردمک هایشان گرفتار انقباض شد. علاوه بر این، محققان در طول آزمایش ها تنظیمات نور خارجی را تغییر ندادند، اما مردمک همچنان به تصاویر رنگی متفاوت واکنش مشابهی نشان نداد.
این یافته ها نشان داده است که مردمک چشم ما به نور واکنش نشان داده است و نحوه درک ما از آنرا توضیح می دهد.
"برونو لانگ" نویسنده اصلی این مطالعه و استاد عصب روانشناسی در دانشگاه "اسلو" در یک مصاحبه اظهار داشت: در اینجا ما بر مبنای توهم جدید "حفره درحال گسترش" نشان می دهیم که مردمک چشم ما حتی اگر نور مانند این خطای دید، یک توهم باشد، به نحوه ی درک ما از نور واکنش نشان داده است و فقط به مقدار انرژی نوری که در واقع وارد چشم ما می شود، وابسته نیست.
تصویر حفره درحال گسترش سبب می شود که چشم احساس کند یک چیز مانند سیاه چاله در تصویر درحال رشد است و تاریکی در اطراف آن افزایش می یابد. این ادراک نادرست، مردمک را بزرگ می کند، در حالیکه هیچ تغییر در رابطه با نور در حقیقت رخ نداده است. به قول محققان، گشاد شدن مردمک امکان دارد نتیجه پیش بینیِ مغز ما از تصویری در آینده معروف به «انبساط توهم آمیز» در تصویر اصلی باشد.
چرا توهم های نوری اهمیت دارند؟
توانایی توهم های نوری برای فریب مغز، بینایی و سایر عملکردهای بدن ما در بعضی از مطالعات قبلی هم مورد بررسی قرار گرفته بود. بعنوان مثال، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ شامل ۵۴ نفر نشان داد که اگر یک توهم نوری منجر به تضاد بین ادراک محرک بینایی و دهلیزی فرد شود و امکان دارد احساسات کاذب خودحرکتی رخ دهد.
دانشمندان اعتقاد دارند که توهمات نوری چیزهایی خیلی بیشتر از معماهای مغزی هستند. آنها بعنوان برنامه های کاربردی ضروری برای مطالعه نحوه عملکرد مغز انسان و واکنش به انواع مختلف محرک ها عمل می کنند. بعنوان مثال، مطالعه انجام شده توسط "کیتائوکا"، "لانگ" و همکارانشان همینطور نشان داده است که درک تصویر بر شبکه عصبی بصری ما تاثیر می گذارد. علاوه بر این، برخی مطالعات نشان می دهد که توهمات نوری هم می توانند بعنوان ابزاری ضروری جهت بررسی اختلالات مغزی عمل کنند.
جالب اینجاست که محققان حالا قصد دارند «حفره درحال گسترش» را روی حیوانات آزمایش نمایند.
این مطالعه در مجله Frontiers in Human Neuroscience انتشار یافته است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب