ساخت دستگاه تشخیص کیفیت روغن زیتون توسط پژوهشگران دانشگاه تهران
اسمارت کاور: پژوهشگران دانشکده فناوری کشاورزی دانشگاه تهران موفق به ساخت نخستین دستگاه کیفیت سنجی و تشخیص فوری تقلب در روغن زیتون شدند.
به گزارش اسمارت کاور به نقل از دانشگاه تهران، پژوهشگران دانشگاه تهران با روشی مؤثر، غیرمخرب، دقیق و دوستدار محیط زیست، یک سامانه ترکیبی با بهره گیری از فراصوت و بینی الکترونیک طراحی کردند که به کمک آن، کیفیت روغن زیتون در کمتر از چند دقیقه تعیین می شود.
این پژوهش در قالب رساله دکتری محمدرضا زارع زاده و به راهنمایی دکتر محمد ابونجمی دانشیار دانشکده فناوری کشاورزی دانشگاه تهران و با همکاری تیم مشاوره رساله شامل دکتر فاطمه آذری کیا از گروه فناوری صنایع غذایی دانشکده فناوری کشاورزی و دکتر مهدی قاسمی ورنامخواستی از دانشگاه شهرکرد انجام شده است.
دکتر ابونجمی درباره ی ضرورت طراحی این سامانه اظهار داشت: در مواد غذایی باارزش همچون روغن زیتون فرابکر، تقلب های بسیاری صورت می گیرد که علاوه بر زیان مادی، ممکنست موجب بروز مسمومیت و لطمه جسمی مصرف کننده شود. تقلب در عرضه روغن زیتون به طور معمول به این صورت است که روغنی با قیمت پایین تر را به محصول می افزایند، به نحوی که تغییری در شاخص ها به وجود نیاید. بدین جهت تشخیص ناخالصی روغن زیتون چندان آسان نیست و روش های مرسوم برای تعیین کیفیت روغن زیتون نیز اغلب مخرب، زمان بر و هزینه بر هستند. سامانه جدیدی که هم اکنون بصورت نمونه آزمایشگاهی طراحی شده است، در صورت تولید انبوه می تواند بصورت غیرمخرب، در زمانی کوتاه و با هزینه ای کمتر، نیاز بازرسان مواد غذایی و نیز خریداران را برای حصول اطمینان از خلوص روغن زیتون برآورده کند.
مدیر گروه فنی کشاورزی دانشکده فناوری کشاورزی دانشگاه تهران در ارتباط با خاصیت های این سامانه، اضافه کرد: این سامانه با ترکیب دو روش قدرتمند فراصوت و بینی الکترونیک، با دقت بسیار بالایی میزان خلوص روغن را مشخص می کند. در سامانه فراصوتی از یک جفت کاوشگر فرستنده و گیرنده دو مگاهرتزی فراصوت استفاده شده که بوسیله تعیین مشخصه های فراصوتی همچون سرعت و دامنه، و مقایسه این مشخصه ها در نمونه های مختلف عمل می کند. همین طور در سامانه بینی الکترونیک که با مشاوره دکتر مهدی قاسمی ورنامخواستی تهیه شده است، از هشت عدد سنسور نیمه هادی اکسید فلزی شامل سه سنسور تاگوچی، چهار سنسور MQ و یک سنسور FIS استفاده شده است که هر سنسور به طیف خاصی از بوی روغن زیتون واکنش نشان میدهد.
دانشیار دانشگاه تهران اشاره کرد: در این پژوهش، داده های ترکیب شده دو سامانه فراصوت و بویایی با انواع مختلف الگوریتم های یادگیری ماشین مثل شبکه عصبی مصنوعی، بررسی شدند. استفاده هم زمان از دو سامانه، سبب رفع نقاط ضعف و افزایش دقت در تشخیص کیفیت روغن زیتون تا بیش از ۹۵ درصد می شود. این سامانه ترکیبی که دارای گواهی ثبت اختراع و گواهی تأیید علمی از سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران است، همین طور می تواند با اعمال تغییرات جزئی و کالیبره شدن، برای تشخیص تقلب و تعیین کیفیت مواد غذایی غیر از روغن زیتون نیز مورد استفاده قرار گیرد.
یافته های پژوهش انجام شده از طرف پژوهشگران دانشگاه تهران، تا حالا در نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن بازار و همایش های معتبر ملی و بین المللی ارائه شده و همین طور بصورت مقالاتی از طرف انتشارات الزویر، اشپرینگر و وایلی در مجلات معتبر Food Chemistry: X، Food Science & Nutrition، Food Analytical Methods، Journal of Food Science and Technology و نشریه «ماشین های کشاورزی» دانشگاه فردوسی مشهد انتشار یافته است.
منبع: اسمارت كاور
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب