بروزرسانی جدید ایکس آبروی مدافعان فیلترینگ را برد
به گزارش اسمارت کاور، شبکه اجتماعی ایکس در بروزرسانی جدید خود قابلیتی اضافه کرده که موقعیت جغرافیایی و نوع اتصال کاربران را نمایش می دهد؛ خصوصیت ای که در ایران بطور ناخواسته دسترسی برخی چهره های سیاسی و رسانه ای به «اینترنت سفید» را افشا کرده است. این مساله موجی از واکنش ها و بحث ها درباره ی نابرابری دیجیتال، تبعیض در دسترسی به اینترنت و تناقض میان گفتار و رفتار مسؤلان برانگیخته است.
تینا مزدکی- شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) در جدیدترین بروزرسانی خود، از قابلیت جدیدی تحت عنوان «About this account» (درباره این حساب) رونمایی نمود. این خاصیت که طبق ادعای مالکان این پلت فرم با هدف شفاف سازی و رویارویی با فعالیتهای غیرواقعی طراحی شده، در ایران کارکردی بطورکامل متفاوت و افشاگرانه پیدا کرده است؛ رویدادی که در ایام اخیر فضای توییتر فارسی را تحت تأثیر قرار داده و بحث های داغی را پیرامون دسترسی های تبعیض آمیز به اینترنت یا همان «اینترنت سفید» برانگیخته است.
ماهیت فنی ماجرا: کوشش برای شکار روبات ها بر مبنای بیانیه رسمی ایکس، از این پس اطلاعاتی شامل «موقعیت جغرافیایی تقریبی»، «نوع اتصال» و «تاریخچه تغییرات نام کاربری» برای عموم کاربران قابل مشاهده می باشد. نیکیتا بیر، مدیر محصول ایکس، در تشریح فلسفه این تغییرات اعلام نموده است که هدف اصلی، توانمندسازی کاربران برای تشخیص تعاملات واقعی از فعالیتهای مخرب است.
بگفته بیر، در دورانی که هوش مصنوعی تشخیص روبات ها را دشوار کرده، این شفافیت به کاربران کمک می نماید تا بفهمند آیا حسابی که ادعای حضور در یک کشور خاص را دارد، واقعا از همان منطقه فعالیت می کند یا خیر. ایکس البته برای حفظ حریم خصوصی کاربران در مناطق حساس، امکانی را در تنظیمات فراهم نموده تا بجای نمایش دقیق کشور، تنها قاره یا منطقه کلی فعالیت نمایش داده شود؛ تمهیدی که برای صیانت از کاربران تحت فشار حکومت ها درنظر گرفته شده است.
باگِ شفافیت یا افشای رانت؟ اما آن چه در سطح جهانی یک قابلیت امنیتی به حساب می آید، در اکوسیستم دیجیتال ایران به ابزاری برای راستی آزمایی ادعاهای سیاسی تبدیل گشته است. باتوجه به فیلترینگ گسترده شبکه اجتماعی ایکس در کشور، دسترسی کاربران عادی تنها از راه ابزارهای تغییر آی پی (فیلترشکن) امکان دارد. بنابراین، منطق فنی حکم می کند که در قسمت موقعیت مکانی کاربران ساکن کشور، نام کشورهای خارجی درج شود یا در صورت استفاده از ابزارهای خاص، یک علامت تعجب (!) به نشانه عدم تشخیص دقیق موقعیت نمایش داده شود.
چالش از آنجا شروع شد که کاربران کنجکاو ایرانی متوجه شدند در قسمت اطلاعات حساب برخی چهره های سیاسی و رسانه ای، به صراحت نام «ایران» درج شده است. این نشانگر فنی تنها یک معنا دارد: کاربر مذکور بدون نیاز به فیلترشکن و با استفاده از اینترنت بدون فیلتر (اینترنت سفید) به شبکه متصل شده است.
تناقض در گفتار و رفتار بررسی های میدانی در توییتر فارسی نشان داده است که این توانایی جدید، خیلی از چهره های مدافع فیلترینگ را در موقعیت دشواری قرار داده است. داده های انتشار یافته از آن حکایت می کند که اشخاصی همچون حمید رسایی، وحید اشتری و رضا رشیدپور همچون کسانی هستند که سیستم های ایکس، موقعیت آنها را «ایران» تشخیص داده است؛ موضوعی که شائبه دسترسی آنها به اینترنت طبقاتی را تقویت می کند.
نکته تأمل برانگیزتر، مشاهده این وضعیت در اکانت هایی است که خویش را از کنشگران آزادی اینترنت معرفی می کنند اما داده های فنی، دسترسی ویژه آنها را افشا کرده است.
دوقطبی سیاسی در آینه فناوری این توانایی همین طور تفاوت معناداری را در سطح دسترسی مقامات عالی رتبه سیاسی هم آشکار کرده است. به عنوان نمونه گزارش ها نشان داده است که حساب کاربری حسن روحانی، رئیس جمهوری سابق که اخیراً خواهان رفع فیلترینگ شده بود، فاقد دسترسی به اینترنت سفید است (عدم نمایش نام ایران)، در حالیکه داده های حساب سعید جلیلی، از مخالفان جدی رفع فیلتر، نشان دهنده استفاده او از اینترنت بدون محدودیت است.
بنظر می رسد قابلیت جدید ایکس، ناخواسته به ابزاری برای قضاوت افکار عمومی در رابطه با صداقت مسئولان در برخورد با مساله فیلترینگ تبدیل گشته است؛ ابزاری که نشان داده است چه کسانی پشت دیوارهای فیلترینگ مانده اند و چه کسانی از درهای پشتی عبور می کنند.
این تصویر نشان داده است که سعید جلیلی بدون استفاده از فیلترشکن و تغییر لوکیشن و با اینترنت سفید به توییتر دسترسی داشته است. علامت تعجب در کنار بخش «حساب کاربری واقع در...» نشان دهنده استفاده از فیلترشکن است. این تصمیم ایکس، واکنش های بسیار زیادی را برانگیخت؛ قربانعلی صلواتیان، جانباز و فرمانده هشت سال دفاع مقدس در توییتی نوشت: « خیلی از مخالفین رفع فیلترینگ که مسئولیت دارند، قبلا از خودشان رفع فیلتر کرده اند یعنی سیمکارت سفید دارند، یعنی اخلاقا خیلی با شرفند.»
یغما فشخامی از روزنامه نگاران فعال در توییتر هم نوشت: « با سیم کارت سفید در توییتر برای مردم نسخه فیلترینگ تجویز می کنند»
حامد بیدی، کنشگر حق اینترنت، هم با انتشار پستی نوشت: «عمری همه چیز در «طبقه سیاسی» آنها با ما فرق داشته. فقط بحث سیم کارت های سفیدشان نیست. گزینش استخدام هایشان، مناقصه های نان و آب دارشان، زمینهای رانتی تعاونی هایشان، مجوزهای یک روزه شان، همه زندگی شان سفید بوده. به قیمت سیاهی زندگی مردم.»
سایر کاربران ایکس هم واکنش های گسترده ای نشان دادند که در ادامه بعضی از آنها را می بینید:
این اتفاق بار دیگر شکاف دیجیتال و نابرابری در دسترسی به اینترنت کشور ما را نشان می دهد؛ جایی که دسترسی به اینترنت سفید یا فیلترشکن به یک مزیت اجتماعی و سیاسی تبدیل گشته و گروهی از کاربران قادرند محدودیت ها را دور بزنند، در حالیکه بخش عمده مردم با محدودیت ها و فیلترینگ دست و پنجه نرم می کنند. این اختلاف نه فقط دسترسی به اطلاعات و آزادی بیان را محدود می کند، بلکه اعتماد عمومی به وعده ها و مواضع سیاسی را هم تحت تأثیر قرار می دهد.
واقعیت استفاده برخی چهره ها از اینترنت سفید در حالیکه خود مدافع فیلترینگ بوده اند، تصویر واضحی از نابرابری دیجیتال و تبعیض طبقاتی ارائه می کند. گویا محدودیت ها و قوانین اینترنتی بیشتر بر زندگی روزمره مردم عادی تأثیر می گذارد و دسترسی آزاد به اطلاعات و شبکه های جهانی برای قشر حاکم یا برخوردار آسان تر است، آن هم در حالیکه بخش بزرگتری از جامعه بازهم با فیلترینگ و محرومیت دیجیتال روبروست.
منبع: اسمارت كاور
مطلب اسمارت کاور را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب